Kiểm tra máy móc, thiết bị trước khi vận hành là một trong những yêu cầu bắt buộc mà bất cứ kỹ sư nào cũng phải nắm rõ, liên quan trực tiếp đến an toàn lao động và tài sản doanh nghiệp. Luật an toàn vệ sinh lao động cũng quy định rất rõ về vấn đề này. Tại sao cần kiểm định máy móc thiết bị trước khi vận hành, quy trình kiểm tra ra sao. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các vấn đề này.
Tại sao cần kiểm tra máy móc, thiết bị trước khi vận hành?
Việc kiểm định máy móc, thiết bị trước khi vận hành rất quan trọng bởi một số lý do sau:
- Phát hiện những vấn đề bất thường của trang thiết bị, đánh giá tình trạng hỏng hóc để có những biện pháp khắc phục, sửa chữa và có kế hoạch bảo dưỡng định kỹ cho thiết bị.
- Đảm bảo an toàn cho người lao động, hàng hóa và tài sản doanh nghiệp trong quá trình vận hành
- Tăng năng suất lao động do thời gian làm việc của thiết bị không bị gián đoạn
- Giảm thiểu chi phí tổn hại do tai nạn lao động gây ra
- Là bằng chứng pháp lý cần thiết cung cấp cho các đơn vị bảo hiểm cũng như khách hàng khi đánh giá

Quy trình kiểm tra trang thiết bị
Kiểm tra bên ngoài
Vệ sinh thiết bị: trước khi bắt đầu vận hành, hãy đảm bảo máy móc luôn trong tình trạng sạch sẽ, không có dầu mỡ thừa hoặc bụi bẩn tích tụ. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ trơn trượt và giữ cho các bộ phận vận hành mượt mà.
Kiểm tra ốc vít, bu lông: các ốc vít, bu lông cần được siết chặt và không có dấu hiệu lỏng lẻo hay hỏng hóc. Điều này đảm bảo máy móc không bị rung lắc, di chuyển sai lệch trong quá trình hoạt động.
Kiểm tra phần bảo vệ: đảm bảo rằng các tấm chắn, lớp vỏ bảo vệ hoặc các thiết bị an toàn đang ở đúng vị trí, không bị hư hỏng. Đây là những bộ phận giúp bảo vệ người vận hành khỏi các nguy cơ tai nạn bất ngờ.
Kiểm tra cơ cấu vận hành
Kiểm tra nguồn điện: đảm bảo nguồn điện cung cấp cho máy luôn ổn định, đồng thời kiểm tra hệ thống dây điện để phát hiện kịp thời các dấu hiệu hỏng hóc, rò rỉ.
Kiểm tra cơ cấu hoạt động: trước khi vận hành chính thức, nên chạy thử các bộ phận chuyển động của máy để đảm bảo chúng hoạt động trơn tru, không bị cản trở.
Kiểm tra bộ điều khiển: các nút bấm, công tắc, bảng điều khiển cần được kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo không bị kẹt hoặc hỏng. Các thao tác điều khiến máy cần được thực hiện dễ dàng và nhạy bén.
Kiểm tra chức năng an toàn
Kiểm tra hệ thống cảnh báo: đảm bảo các hệ thống cảnh báo như còi báo động, đèn báo hoạt động tốt. Đây là các thiết bị quan trọng giúp người vận hành nhận biết tình trạng của máy và xử lý kịp thời khi có sự cố.
Kiểm tra thiết bị ngắt khẩn cấp: nút ngắt khẩn cấp cần được kiểm tra thường xuyên để đảm bảo hoạt động nhanh chóng khi cần thiết. Đảm bảo nút ngắt được đặt ở vị trí dễ thấy và dễ sử dụng trong trường hợp khẩn cấp.
Kiểm tra hệ thống phanh và dừng: đối với các máy móc lớn và có bộ phận chuyển động, hệ thống phanh cần được kiểm tra kỹ để đảm bảo khả năng dừng máy nhanh chóng khi cần.

Kiểm tra thiết bị bảo hộ cá nhân
Trang bị bảo hộ đúng chuẩn: trước khi vận hành máy, người lao động cần được trang bị đúng các thiết bị bảo hộ như găng tay, mũ bảo hiểm, kính bảo hộ và bảo vệ tai. Điều này giúp bảo vệ an toàn cho người vận hành trong suốt quá trình làm việc.
Kiểm tra trang thiết bị cấp cứu: đảm bảo rằng các thiết bị cấp cứu như bình cứu hỏa, hộp sơ cứu luôn có sẵn và trong tình trạng sẵn sàng sử dụng. Đây là yếu tố quan trọng giúp xử lý kịp thời nếu có sự cố xảy ra.
Ghi chép và báo cáo
Ghi chép kết quả kiểm tra: toàn bộ quá trình kiểm tra cần được ghi lại đầy đủ và rõ ràng để làm căn cứ cho những lần kiểm tra tiếp theo. Việc này cũng giúp quản lý dễ dàng theo dõi và bảo trì thiết bị thường xuyên.
Báo cáo hỏng hóc: nếu phát hiện bất cứ sự cố nào trong quá trình kiểm tra, cần báo cáo ngay cho quản lý để có biện pháp khắc phục kịp thời. Tuyệt đối không vận hành máy khi chưa giải quyết xong vấn đề an toàn.
Quy trình kiểm tra máy móc, thiết bị trước khi vận hành là một bước quan trọng giúp ngăn ngừa các tai nạn lao động, bảo vệ an toàn cho người lao động và giữ cho thiết bị hoạt động ổn định. Thực hiện đầy đủ các bước kiểm tra không chỉ giúp tăng hiệu quả sản xuất mà còn giúp xây dựng một môi trường làm việc chuyên nghiệp, đáng tin cậy.