Thực tập là giai đoạn quan trọng giúp sinh viên ngành kỹ thuật tiếp cận thực tế, áp dụng kiến thức đã học vào công việc. Tuy nhiên, không phải sinh viên nào cũng dễ dàng thích nghi. Dưới đây là 5 thứ thách thường gặp và cách vượt qua để các bạn sinh viên sẵn sàng đối mặt và trưởng thành hơn qua mỗi trải nghiệm.
Thiếu kinh nghiệm thực tế
Đây là thử thách phổ biến nhất đối với sinh viên kỹ thuật mới ra trường. Việc chuyển đổi từ lý thuyết khô khan sang công việc thực tế với các thiết bị, quy trình cụ thể có thể khiến nhiều bạn bỡ ngỡ.
Cách vượt qua:
- Chủ động học hỏi: đừng ngần ngại hỏi người hướng dẫn hoặc đồng nghiệp khi gặp khó khăn. Việc hỏi đúng cách thể hiện bạn là người ham học hỏi và cầu tiến.
- Tham gia dự án nhỏ: hãy tích cực tham gia các dự án tại trường hoặc các câu lạc bộ kỹ thuật để có cơ hội tiếp xúc với thực tế.
- Tự học qua tài liệu: có rất nhiều tài liệu, video và khoá học online giúp bạn nắm rõ hơn về các kỹ năng thực hành. Điều này sẽ giúp bạn tự tin hơn khi bước vào môi trường làm việc.

Áp lực từ môi trường làm việc chuyên nghiệp
Trong môi trường công sở, deadline dồn dập, sự nghiêm túc và chuyên nghiệp là điều bắt buộc. Nhiều sinh viên chưa quen với áp lực này dễ rơi vào trạng thái căng thẳng.
Cách vượt qua:
- Quản lý thời gian: học cách phân chia công việc theo mức độ ưu tiên, lập kế hoạch cụ thể từng ngày để tránh bị quá tải.
- Giữ bình tĩnh: khi gặp áp lực, hãy thử các phương pháp thư giãn như hít thở sâu hoặc nghỉ ngơi ngắn để tái tạo năng lượng.
- Xin phản hồi thường xuyên: điều này không chỉ giúp bạn cải thiện mà còn tạo thiện cảm với người hướng dẫn khi họ thấy bạn cầu thị.
Thiếu kỹ năng làm việc nhóm
Công việc kỹ thuật không chỉ xoay quanh máy móc, số liệu mà còn đòi hỏi khả năng làm việc nhóm. Nếu thiếu kỹ năng này, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc phối hợp với đồng nghiệp và xử lý công việc chung.
Cách vượt qua:
- Lắng nghe ý kiến: tích cực tham gia vào các buổi họp, lắng nghe và tôn trọng ý kiến của đồng đội để tạo sự gắn kết.
- Giao tiếp rõ ràng: truyền đạt ý kiến một cách súc tích, thẳng thắn nhưng vẫn tôn trọng đồng nghiệp. Điều này giúp tránh hiểu lầm và nâng cao hiệu quả công việc.
- Thỏa hiệp: học cách thỏa hiệp khi có mâu thuẫn để tìm ra giải pháp chúng, giữ hoà khí trong nhóm.
Không thành thạo công cụ kỹ thuật
Một số công ty sử dụng các phần mềm hoặc thiết bị chuyên dụng mà sinh viên chưa từng tiếp xúc trong quá trình học, điều này dễ gây lúng túng.

Cách vượt qua:
- Tìm hiểu trước: trước khi thực tập, hãy tìm hiểu xem công ty sử dụng những công cụ nào và làm quen với chúng. Các phần mềm phổ biến như AutoCAD, MATLAB, PLC rất cần thiết.
- Yêu cầu đào tạo: đừng ngần ngại đề xuất được đào tạo thêm nếu bạn chưa quen sử dụng công cụ mới. Điều này giúp bạn cải thiện nhanh hơn.
- Tự luyện tập: Sau giờ làm, hãy dành thời gian luyện tập thêm để nắm chắc các thao tác và rút ngắn thời gian thích nghi.
Thiếu tư duy giải quyết vấn đề thực tế
Trong môi trường học tập, các bài tập thường có lời giải sẵn. Nhưng khi thực tập, bạn sẽ đối mặt với những vấn đề bất ngờ đòi hỏi tư duy linh hoạt và khả năng xử lý nhanh.
Cách vượt qua:
- Phân tích vấn đề: chia nhỏ vấn đề thành các phần nhỏ hơn, xác định nguyên nhân và các yếu tố liên quan để tìm giải pháp.
- Tư duy phản biện: đặt câu hỏi “tại sao” nhiều lần để đào sâu nguyên nhân gốc rễ, từ đó đưa ra giải pháp phù hợp.
- Học hỏi từ sai lầm: đừng sợ sai, thất bại là cơ hội để bạn rút kinh nghiệm và cải thiện khả năng giải quyết vấn đề.
Thực tập không chỉ là thời gian thực tập mà còn là cơ hội để bạn rèn luyện bản lĩnh và phát triển tư duy. Dù đối mặt với nhiều thử thách, việc vượt qua sẽ giúp bạn trưởng thành hơn và sẵn sàng bước vào sự nghiệp chuyên nghiệp. Hãy luôn giữ tinh thần cầu tiến, học hỏi không ngừng để biến khó khăn thành cơ hội phát triển. Đừng ngần ngại thử thách bản thân vì những trải nghiệm trong giai đoạn này sẽ là hành trang quý giá cho tương lai.